Bu yaz okuduğum ilginç kitaplardan birinden bahsetmek istiyorum. Blogtan uzaktayken ekonomi, sosyoloji, politika ile ilgili okumalara ağırlık verdiğimden bahsetmiştim.

Ekonominin Kısa Tarihi, hem benim gibi meraklılarına hem de ekonomiye dair temel bilgileri edinmek isteyenler için okuması oldukça keyifli ve kolay bir seçenek oluşturuyor.

Okurken baktım, altını çizdiğim yerler oldukça bol, eskiden üniversitede ders çalışırken yaptığım gibi ben de onları bir kenara yazarak topladım. Başlarken aslında bana sordurduğu sorulara daha odaklıydım. İtalik olan kısımlar benim kendimden yazdığım yorumlar ve sorulardır. Bazı yerler size çok anlamsız gelebilir, şimdiden söyleyeyim, çünkü dediğim gibi bu notları kendim için, arada aklıma bir şey takıldığında hatırlatıcı olmaları için tuttum.

Son günlerde ülke ekonomisi oldukça hararetliyken, ilgisini çekebilecekler olduğunu düşündüm ve paylaşmaya karar verdim.

Yaklaşık sekiz A4 uzunluğunda olduğunu belirteyim. Aralarda gözden kaçırıdığım klavye yazım hataları olabilir, görmezden gelin. Şimdiden kolay gelsin.

Öyle yani….

---

* Toplumda üretmeden servet edinen, tüketimleri ülke ekonomisine katkı sağlamayan kimler? Bu kişileri destekleyen yasalar nelerdir?

* Yiyecek ithalatının kapitalist kârı artırma, yatırımı çoğaltma teorisinin işleyebilmesi için ihraç edilecek daha iyi malların üretimi gerekir. TR nin dışarıya mevcutte satabileceği en değerli şeyler nelerdir?

*Herkesin, her ülkenin bir başlangıç noktasına ihtiyaç vardır.

* Ekonomik geçmiş, olgular, beklentiler arasında mantıklı bir yol olmalıdır.

*Tartışma yaratmak her zaman iyi strateji olmayabilir. Bazen bir tartışma yaratmamak kazanma/kaybetmek gibi bir sonuç derdi olmamasından ötürü iyi olabilir.

*Kapitalizm ≠ herkes için refah

*Fourier’in falansterleri à Güneydoğu kolonileri

*Galli Robert Owen’in New Lanark & New Harmony’si

* Saint Simon (The New Christianity)

*Adam Smith’in iğne fabrikası ve görünmez eli

Beyazà sevgi

Kırmızıàemek

Mavi àinanç

Yardımal giyilebilen yelek

* Malthaus’un nüfus vs. Yiyecek varsayımının doğal çürütülmesi

*Marx: Burjuvazi & proletarya çekişmesi = kapitzlimin derin çelişkisi

*Kapitalizm – sermaye sahibinin işçinin artı değerini kâr olarak kendi hanesine yazmasıdır

İşçi/çalışan artı değerinin farkında olursa ve bunu kullanabilirse en azından kendisi için kapitalizmi alt etme şansı ola bilir mi?

*Sermaye = şeylerin toplaşması vs iktidar?

*Mülk sahipleri = mülk sahipleri vs mülksüzler

*Yabancılaşşma (Adam Smith & Marx)

JEVONS (azalan marjinal fayda ilkesi)

*Sınırlı miktardaki kaynağın kişiyi en mutlu edecekşekilde bölüştürülmesi

MARSHALL (talep yasası)

*Rasyonel ekonomik insan – marjinal maliyet & marjinal faydalara ağırlık vererek ne yapacağına karar veren kişi

*Kalsik ekonomi (SMITH & RICARDO)– piyasaların ekonomiye nasıl güç verdiği & onu nasıl kalkındırdığını inceler

*Neo-klasik ekonomi (MARSHALL) – Rasyonel bireylerin bu piyasalara nasıl üç verdiği ile ilişkilidir.

*Friedrich L,st – Gümrük vergisi

*Ekonomi: olgular à olgular &teoriler àteoriler

HOBSON

*Emperyalizmin kapitalizmi beslemesi sonucu kapitalizm Marx’ın öngördüğü şekilde çökmemiştir.

*Refah Ekonomisi: Bireysel / kurumsal tüm aksiyonların topluma fayda sağlaması (Normatif ekonominin bir parçası)

*1930 lardaki Büyük Buhran

Keynes – Makroekonomi / mikroekonomi tanımı ve sonrasında kapitalizmin gömlek değiştirmesi

SCHUMPETER

* “Yaratıcı Yıkım”

Kapitalizm = Huzursuz girişimcilerin neden olduğu daimi değişim

*Kapitalizmin sonuna ilişkin öngörü: politika ve kültürle ilgili tezi sorun à kapitalizmin, özellikle de firmalar büyüdükçe, insanların genel davranışları üzerine etkisidir. İnnovatif, hızlı büyüyen şirketlerde bile yapı bir süre sonra olağan akışta ilerlemeye başlar, çalışanlar güven kaybederek gemiyi terk ederler.

*Ekonomi durmaksızın hareket halindedir.

ZENGİN MARX

*Tatminsiz  entelektüeller (kapitalizmin zirvesindekiler) yüzünden kapitalizm son bulacaktır.

*Oyun teorisi: Ülkelerin, firmaların ve insanların, bir tarafın diğer taraf açısından sonuçları etkilediği durumlardaki davranışlarını inceler, “stratejik etkileşimleri” araştırır.

*Dr. Strangelove 1964

JOHN NASH

*Oyunun sonucu, yani “denge”si her bir oyuncunun öteki oyuncuların da aynı şeyi yaptığı ortamda kendisi için en iyisini yapmasıdır. Herkes bunu yaptığında, hiç kimsenin yaptığını değiştirmesi gerekmez.

*Nash dengesi

*Zanlıların ikilemi

BEVERIDGE

*Hükümet 5 büyük kötülükle savaşmalıdır :

– Yokluk

– Hastalık

– Pislik (Hijyen)

– Cehalet

– Misikinlik

*Karma ekonomi: Sosyalizm + kapitalizm

HAYEK

*Devletin ekonomiye müdahalesi bireylerin özgürlüğünü kısıtlar.

*Rekabetçi ekonomide son başvuru makamı icra dairesidir, ancak planlı ekonomide nihai yaptırım darağacıdır. àKapitalizmin adaletsizliklerinden masum bir kurtulma çabası devletin ekonomiye müdahalesi olarak başlayan şey bir tiranlıkta son bulur.

*Ekonomik özgürlük olmaksızınpolitik özgülük imkansızdır. Politik özgürlük yoksa insanlar kendi başlarına düşünemez.

* Eğer hükümetin bizi kontrol etmesine izin verirsek önünde sonunda ortaçağ serflerine, hiçbir konuda karar veremeyen bir efendinin kontrolü altında yaşayan köylülere döneriz. Modern batı medeniyeti, bireyin özgürlüğü temelinde yükselir. Eğer bunu unutursak, o zaman bu medeniyet çöker.

*Özgürlükten ne anlıyoruz? Cevabı sadece felsefi değil ekonomiyle de ilgili olmalı.

*Chicago okulu: Piyasalar ve fiyatlar toplumun temel işleyiş biçimini oluşturur.

*Gary Becker: Hayata Ekonomik Bakış Açısı à Hayatın her alanını daha iyi anlamak için ekonomi

*Zaman-yoğun & fırsat maliyeti

*Ekonomide rasyonalizm

SOLOW

*Zengin Ülke: Nüfusa oranla sermayesi çok olan ülke, kişi başına birçok çıktı üretebilen ülke

*Ekonomik büyüme ölçüsü: Kişi başına düşen gelir

*Sermayenin azalan getirisi: Sermayeye biraz daha sermaye ekleyip daha fazla üretim yaparken ekonominin büyüme oranının gitgide azalmasıdır. Sermaye ekonomik büyümeyi yaratan tek şeyse, o zaman ekonomi kişi başına düşen gelirde hiçbir büyümenin olmadığı konuma gelir. Kişi başına gelride büyüme yaratan tek şey teknolojik ilerlemedir. Teknolojiyi ilerleten ise bilgidir.

*Teknolojik yeni fikir & buluşları olan toplumların ekonomileri büyür.

*Ekonomi dev bir koordinasyon problemidir.

*Pareto etkin: Mevcut bir ekonomik durumda tüm değiş-tokuşlarınyapılmış olması àbir ekonomide “israf edilmiş kaynak” olmamalıdır.

Ekonomide geenel denge varsa o ekonomide pareto etkin demektir. (İLK REFAH TEOREMİ)

*United Fruit Company: Muz plantasyonları – kasabaların krurulması – kasabalar arasında demiryolları ile muzun taşınması àAHTAPOT

*KEYNESÇİ TEORİ: yüksek para arzı àdüşük faiz oranları àyüksek yatırım àyüksek ulusal gelir ve istihdam

*Klasik ikilik: Ekonominin iki tarafı – reel & para

*Keynesçiler: Yatırımı düşük faiz değil, iş dünyasındaki iyimser hava teşvik eder.

BUCHANON

*Politikacıların toplumun iyiliği için çalıştığı iddiası içi boş bir palavradır.

*Hükümetlerin daralma batağına saplanmaması için harcama yapması gerekir à KanalİSTANBUL ? Ahlat Sarayı?

*Hükümetler yüksek miktarda harcama yapmak için yeterince yetkin  midir?

*Hükümetlerin faaliyetleri para kazanmaya çalışan işyerleri gibi irdelenmeldir.

*Politikacılar her şeyden önce kendi pozisyonlarını korumaya çalışır, sanılandan daha kirli, bencil ve güvenilmezlerdir. Politikacılar, iktidarda kalmak için rant yaratırlar ve onları yandaşlarına dağıtırlar.

*Rant: Rekabetçi piyasada kazanılabilecek miktarın ötesinde ve üzerinde getirilerdir. Az şey yaparak ek getiriler elde edilir.

*Buchanan önerisi: Anayasaya “denk bütçe”maddesi konması

*Public choice theory

WICHSELL

*Hükümetler her zaman kendilerini düşünür & politikaları her zaman toplum için en iyisi değildir.

*Stagflasyon: Durgunluk içinde enflasyon. Yüksek işsizlik ve yüksek enflasyon

FRIEDMAN

*Monetarizm (paraslcılık)

*Dolaşım hızı: Paranın el değiştirme hızı

Dolaşım hızı istikrarlı değilse para ile ulusal gelir arası bağ zayıflar

*Para yanılsaması: İşçilere ödenen ücrette artışla birlikte tüketilen malların fiyatlarının artması. Sonuç: ücretle alınan miktarın aynı kalması & enflasyonun yükselmesi

*Arz yanlı ekonomi: Hükümetlerin şirketlerin vergilerini düşürmesi, piyasalar üzerindeki kısıtlamaları kaldırması, iş dünyasının fazla üretmesi ve daha çok işçi çalıştırması

*Rasyonel beklentiler teorisi: mevcut tüm verilerin dikkate alınması ile yapılan en yakın tahmin. Yanılgı payının en aza indirilmesi

FAMA

*Hisse senedi fiyatları kestirilemez

*Etkili piyasalar hipotezi: finansal piyasalardaki fiyatlar eldeki bütün enformasyonu yansıtır.

Değişiklikler kestirilemez, rastlantısal faktörlerin sonucudur. àGorilin hisse senedi seçimi

*Fiyatlar ne kadar rastlantısal olursa, piyasa o kadar etkilidir ve finansal piyasalar ne kadar etkiliyse, parayı ekonominin çeşitli kanallarına yönlendirme işini o kadar iyi yapıyor demektir.

*Keynesçi ekonominin tabutuna çivi çakanlar

– Fama (Rasyonel beklentiler)

– Friedman (Phillips eğrisinin yıkılması)

Phillips eğrisi: Hükümetin işsizliği aşağı çekip enflasyonu yükseltecek şekilde ekonomiyi desteklemek için harcama yapabileceği anlamına geliyordu.

*Ekonomiye destek à yüksek ücretler ve daha çok iş. Yüksek enflasyon nedeniyle ücretlerdeki yüksekliğin reel olmaması àistihdamın eski düzeye inmesi

*Piyasanın dengeleyici fiyatı: Bir malın arz ve talebinin düşük olamsı çok nadirdir, fiyatlar buna izin vermez. Aynı şey emek piyasası için de geçerlidir. Ücretler, iş arayan sayısı ile aranan işçi sayısını eşitleyecek şekilde oluşur àmevcut ücretlerle bir iş isteyen herkes iş bulur

LUCAS

*Neo-klasik ekonomi

*Hedge fonları: spekülatörler tarafından kurulmuş, işi tamamen spekülasyonolan şirketler

Quantum fund. By George Soros

*Döviz piyasası = dünyanın en büyük finans piyasasıdır.

*Alınıp satılan her şey gibi para birimlerinin de arz & talebi vardır.

USD ve diğer para birimlerinin TRY karşısında yükselmesi à TR nin bunlara ihtiyacının artması

TRY nin USD karşısında değeri büyük dalgalanma gösteriyorsa USD ile mal alıp TR de satanların gelecek 6 ay içinde mal siparişi çok zordur. Çünkü o gün için makul olan USD fiyatı, eğer TRY değer kaybederse satın almayı zorlaştıracak kadar yükselebilir àelde mevcut  olan mallar da piyasaya verilmez, stoklanır àkaraborsa başlar

*Sabit döviz kuru spekülatörlere, sabit orana “saldırmak” suretiyle para kazanma fırsatı yaratır. (Krugman)

10 Ağustos 2018: 1 USD = 6.5 TRY Ekimde TRY talebi artarsa hükümet USD 6.5 TRY altına düşmesin diye TRY basar. Aralık’ta vatandaşın USD talebi artarsa ve bekleneden çok USD alırsa ve TRY satarsa o zaman TRY nin >6.5 olma tehlikesi ortaya çıkar. Bu durumda hükümet TRY nin değerini korumak için USD stokunu kullanarak TRY satın almak zorunda kalır => Döviz rezervi: döviz kurunu belli bir düzeyde tutmak için hayati önemlidir.

*Hükümetler harcama çılgınlığını sürdürdüğünde spekülatörler sabit kura saldırır.

*Değeri  son derece düşük parayla ithalat à reel ücretlerin zalaması à tüketimin azalması àekonomik daralma

USD karşısında TRY görece stabildi. Değişkenlik, dış güven (yatırımcı) açısından tehdit olarak algılandı. Bu değeri korumak için faiz oranlarını yükseltmek gerekiyordu. Faizin yükseltilmesi = paranı döviz TRY de tutarsan kazançlı olursun demek ama aynı zamanda borçluların borçlarını ödemede güçlük çekmesi (örn. Yeni konut kredilerinin de yüksek faizle bankadan borç alınması) anlamına geliyordu.  Bu durumda evlerin satılması güçleşecek, İnşaatlara  gömülen yabancı sermaye yatırmlarının karşılığında kazanamaması, bu paraların batması ile aynı şeydi. Bu durumda hükümet TRY nin değerinin düşmesini göze aldı ve spekülatörlere gün doğdu. Bir yerden sonra bunun mutlaka olacağını önceden gören spekülatörler büyük miktarlarda TRY satmaya başladı. TCMB TRY almadı, faizi geç ve düşük miktarda yükseltti. İşe yaramadı. TRY düşmeye devam etti. Spekülatörler TRY satmayı sürdürdü. 10 Ağustos sabahı 1 USD hızla 6.4 TRy oldu, 10 dakika sonra 5.82 ye geri döndü. Spekülatörler önce USDleri 6,4 ten sattı ve sonra düşükten aldı, o sırada TRY alıp sonra TRY sattılar. Bankalar sonrasında döviz mevduat sahiplerine hesaplarından dövizlerini vermedi.

Döviz spekülatörleri bu gibi durumlarda ülke ekonomisinde süregiden gerçekliğe mi karşılık vermektedirler?

Spekülatif saldırılar, hükümetleri daha makul politikalar benimsemeye teşvik eder mi?

*Kendini gerçekleştrien kriz: Spekülatörlerin tetiği çekmesi için ekonomide ciddi olarak hiçbir şeyin kötü gitmesine gerek yoktur.

AMARTYA SEN

*Gerçek kalkınma, halkların üretimiyle ölçülen ekonomik kalkınmadan öte bir şeydir; daha çok insanın iyi bir hayat sürmesi için gerekli olan kabiliyetlere sahip olmaktan gelen özgürlükleri yaşamasıdır.

*Daha büyük ulusal gelir, daha büyük insani gelişmişliğin teminatı değildir.

*İnsani gelişme endeksi: İnsani kalkınma ile ekonomik kalkınma arasındaki farklılıklar

*Gelişmişlik, yalnızca bir ülkeningelirine ilişkin bir şey değildir; aynı zamanda o ülkenin sağlığı ve o ülke halkının eğitimiyle ilgilidir.

Gıda, salt gıda değildir; gıda aynı zamanda insanların piyasalar yoluyla edindiği bir metadır ve dolayısıyla insanalrın yeterli gıda bulamaması ve aç kalması için her türlü neden mevcuttur.

*İnsanların gıda erişimleri,belirli bir gelir düzeyini  ve yiyecek fiyatları söz konusu olduğu bir durumda satın alma güçlerinin yetebildiği gıda + kendi yetiştirdikleri + veriyosa hükümetin verdikleridir (erzak kolileri)

*Ekonomi denen şey, en yoksul kesimden insanlarınmutlu ve anlamlı yaşamak için çaresizce ihtiyaç duyduğu bir sürü şeye dairdir.

*Gerçek insani kalkınma, bizatihi özgürlüğün büyümesi ile olur.

ENFORMASYON EKONOMİSİ

*Çöp = ters seçim

Sağlık sigortası örneği

*Alıcının satılan mal hakkında önemli özellikleri bilmemesi halinde “ters seçim” ortaya çıkar.

*İnsanların eylemleri bilinmediği zaman piyasalar kesintiye uğrar à “ahlaki tehlike”

*Stiglitz: Piyasa ekonomisinin öteki yüzünü görünce piyasaların mucizeleri hakkında övgü dolu sözler sarf etmek kolay olmuyor.

Enformasyon ekonomisi, yoksul ülkelerin nasıl daha zengin hale geleceği gibi ekonominin en önemli sorunlarıyla ilgilidir.

*Kydland & Prescott “Zaman tutarsızlığı”: Bugün en iyi olan şey, yarın için en iyi olan şey değildir.

*Rasyonel beklentiler, zaman tutarsızlığına yol açar.  >> işsizlik oranı değişmez, enflasyon yükselir.

*Hükümetlerin verdikleri sözleri tutmamaları ekonomiyi hassaslaştırır; daha istikrarsız, çalkantılı, kestirilemez olur.

*Politika takdiri: zamanın her bir anında iyi niyetli bir hükümetin ne yapacağına dair tercihlerinin olmasıdır ancak bu taksir, hükümetin en iyi politikayı hayata geçirme gücünü elinden alır. >>onun zaman içinde her an karar verme özgürlüğü, kendi kuyusunu kazmaya sevk eder.

*Zaman tutarsızlığı sorununun çözüm yollarından biri Merkez Bankası üzerindeki gücünden hükümetin feragat etmesidir.  MB nın bağımsılığı, para politikasının politikacılar tarafından manipüle edilmesine engel olur.

*Diana Strassmann: Ekonomi hikayelerinin çoğu erkekler tarafından genellikle 19. Yy da anlatılmıştır.

*Kadınlar ekonomi hikayelerinin yazımında ve anlatımında büyük bir rol üstlenmemektedir.  Kadınlar reel kaynakların bölüşümünde dezavantajlı bir konumdadır.

*”İyicil patriarşi” = nazik erkek lider. Ekonomistlerin sadece “iyi” olduğunu düşündükleri aile reisini (eve para getireni) dikkate alıp diğer aile fertlerini görmezden gelmesidir.

*Folbre: Geleceğin emek gücünü yetiştirme maliyetinin çoğunu kadınlar üstlenir. Standart ekonomiler bu bu maliyeti kadın bu hizmetine karşılık para almadığı için ihmal eder.

*Ev kadınının emeği ulusal gelirin bir parçası sayılmaz.  => üretken olmayan ev kadını. Karşılığı ödenmeyen çalışma, dünya ekonomik  üretiminin %70 dir. ??? neden ekonomistler ekonomiyi ölçerken bunu hesaba katmaz ???

*Ev işlerinin büyük bir bölümü kadın ücretli bir işte çalışıyorsa bile onlar tarafından yapılmaktadır.

*Strassmann: serbest seçim hikayesi yendien yazılmalıdır. “Rasyonel ekonomik insan” feminist ekonomistlere göre erkek bakış açısının ürünüdür.

*Geleneksel ekonomistler, iyi eğitim almış zengin erkeklerdir.

*Dezavantajlı grupların maruz kaldığı önyargı ve ayrımcılık özgür seçimi oratadan kaldırır.

*Kaydadeğer iyileştirmeler ancak içinde en az bir kişinin, kimsenin durumu kötüleşmkesizin eskisinden daha iyi bir konuma geldiği iyileştirmelerdir.

*Ekonomik başarı, yalnızca insanların alabildiğince seçenek arasından serbest seçimler yapması yerine herkesin yiyecek ve ilaç gibi hayati ihtiyaçları ile çocukların ve yaşlıların bakımlarının temin edilmesidir.

*Kohneman – Tversky: İnsanlar bir işi kabul ettiklerinde veya bir fincan kahve satın aldıklarındabir zihinsel sis bulutu şeyleri mantıklı algılamalarına engel olur.

*Davranışsal ekonomi: insanların fiili karar alış süreçlerindeki tuhaflıklar

*İnsanlar sanki kazançlarına sevinmelerinden daha çok kayıplarından nefret eder gibidir.

*Bir şeyin ederi olduğu düşünülen değer, o şeye sahip olunup olunmamasından etkilenmemelidir.

*Referans noktaları, insanların mutlak parasal sonuçlar temelinde rasyonel kararlar almasına engel olur. Fiyatların bindirilip indirilmesi bu algıyı kullanır.

*Genel bir olayın olabilirliği her zaman dar kapsamlı bir olayın olabilirliğinden daha yüksektir.

*Schiller: Hisselerfirmaların kârından çok daha fazla aşağıya ve yukarıya hareket eder. Bunun nedeni insanların davranışsallığıdır.

*İnsanların karar almalarındaki tuhaflıkları borsaların temelinde yatan şeydir.

*Kontrolden çıkmış bir borsa, hisse senedi fiyatlarında ifadesini bulan bir ekonomi modasıdır.

*Charles MacKay: “Extraordinary Popular Delusions and Madness of the Crowds”

*Roth: ekonomi teorisinin dışarıdaki gerçek dünyada ekonominin yeni parçalarını yaratmak üzerine kullanımı

*Böbrek Veri Bankası

*Piyasa tasarımı

*Müzayede teorisi: oyun teorisi + enformasyon ekonomisi

*Vickrey: “2. Mühürlü kapalı zarf” usulü ihale

*Minsky : kapitalizm krizlere gebe

*Para ve kredi vererek alış-verişin yaratılmasına yardımı olan bankalar ekonomiye güç veren şeylerdir ve sonunda onu krize sokanlar da onlardır.

*Kapitalizm geliştikçe istikrarsız hale gelir.

*Temkinli kapitalizm àcüretli kapitalizm

*”spekülatif borçlandırma”

*cüretli kapitalizm à pervasız kapitalizm

*Ponzi Finansmanı: Bankaların çok düşük geri ödeyebilme gücü olanlara (geliri düşük/ödeme sicili temiz olmayanlar) ev alamaları için kredi (faizin bile ödenmesinin gerekmediği) vermesi àborca faiz eklenmeye devam eder. Düşünce: ev fiyatlarındaki artış borç tutarından büyük olacak ve birkaç yıl sonra evlerin satışından borç edindikten sonra elde para kalacaktır. Bankaların verdiği krediler yüzünden ev fiyatları yükselir à ekonomi balonu: borç alanlar ile verenlrin kendi kendine kıvrılarak yukarı yükselen bir döngü oluşturması. Bir süre sonra bankalar borcun geri ödenmesini talep ettiğinde artık kredi vermeyi keserler ve ev fiyatlarındaki yükseliş durur. à İnsanlar evlerini satmaya başlar, ev fiyatları düşer, bankalar evlerin mülkiyetlerini almaya başlar, yeni ev inşaatları durması ekonomideki yatırımı durdurur ve ülke ekonomisi daralır.

*TR 2018 =US2007

*Minsky: Finansal piyasalardaki yenilikler, spekülatif borçlandırma ve Ponzi finansmanına yardımcıdır (yenilikler àmenkul kıymetleştirme yani securitisation)

*II. Dünya Savaşı sonrasında onlarca yıl ekonomik büyümeàfinans temelli kapitalizm àKRİZ

*Nüfusun çoğu ortalamanın altında kazanır.

*Toplumun gelir dağılımı istatistikçiye göre “çarpıktır”, ekonomiste göre “eşitsizdir”. Yoksullara dağıtılması

*Piketty :Yirmi Birinci Yüzyılda Kapital

*r (servetin getiri oranı) > g (ekonominin nüyüme oranı)

*Gelir, servete katkı sağlar. Gelir ≠ servet

*Varlıklı olarak yaşamak vs. Eşit, yetinecek kadar yaşamak, verimlilik

*İdeal noktaya erişmek için hükümetin kaynakları insanlarda davranış değişikliğine neden olmaksızın kaydırması gerekir.

*Gelir vergisinin yoksullara dağıtılması

*Gelirin adil olarak bölüşümü daha büyük eşitliğe neden olur ancak çalışarak kazanan daha yüksek vergi ödedikçe “eğer bir kısmını vergiyle kaybedeceksem neden sıkı çalışayım ki?” diye soracakları için ekonomik büyüme yavaşlar.

*Üretken bir ekonomi, aynı zamanda emek gücünün sağlıklı ve iyi eğitilmiş olmasına da bağlıdır ve birçok insanın sağlık harcamaları ileeğitime para ayırmadığı zaman tehdit altındadır.

*Eşitsizlik kısmen, toplumun yaptığı tercihlerin sonucudur (Piketty) à Eğer eşitsizlik artışınabizim ekonomiyi yönetme biçimimiz neden oluyorsa o zaman bu artışı geri çevirmek de bizim elimizdedir.

*Moving forward to digital

*Küresel ısınmayı durdurmak için bir doz ekonomi

*Küresel ısınma, piyasanın başarısızlığının bir versiyonudur.

*Nordhaus: Küresel ısınma, bir dışsallıktır.Karbondioksit salınımı, “çifte dışsallıktır.”

*’80lerde Afrika ve 90’larda komünizmin çöküşü sonrasında Rusya’da temel ekonomi ilkeleri aşırı zorlanmıştır ve toplumların, teorilerinin dışarıda bıraktığı geniş politik ve toplumsal özelliklerini anlamamışlardır.

*Temel ekonomi ilkeleri güçlü ve yararlı olmakla birlikte dikkatli kullanılmalıdır.