Mor Fil’in Seyir Defteri

~ Kendi kendime, öylesine…

Mor Fil’in Seyir Defteri

Tag Archives: kapı

Siz Emerenc’i tanır mısınız?

19 Cumartesi Mar 2011

Posted by Selgin BİBER in Bir Kitap Hakkında

≈ 2 Yorum

Etiketler

emerenc, kapı, magda szabo

KAPI / Magda Szabo

Eğer çok okuyorsanız, bazı kitapları okur ve unutursunuz. Ben prensip olarak bir kitap ne kadar berbat olursa olsun, yazana ve basana saygıdan olsa gerek, bitirmek için elimden geleni yaparım ve çok emek harcadığım için de kolay kolay unutmam onları. Bazen bu yaptığım doğru mu, diye sorgulamaktan da alamam kendimi. Zaman kaybı olduğunu bile bile neden sürdürür ki insan bir kitabı okumayı. Belki de şarap misali, kötü kitaplar gözümüzde iyi kitapların itibar ve değerini arttırır.

Benim kendi okuma serüvenimde bazı kitaplar var ki onları unutamamın nedeni, yerine bir başkasını koymam mümkün olmamasıdır. Bunlardan biri de Magda Szabo’nun “Kapı” adlı romanıdır. İçimde yer eden kitapları ne zaman, nerede, hangi koşullarda okuduğumu hemen her zaman hatırlarım. Bu konuda ‘Kapı’ ile ilgili hatırladığım şey yaz tatiline çıkarken yanıma aldığım üç kitaptan biri olduğu ama onu tatildeyken değil de şehre dönünce okuduğum. Şimdi ismi lazım değil, o üç kitaptan başka birini tatilde okumaya çalışmış ama bir türlü becerememiş, bırakmış, ‘Kapı’yı okuduktan sonra keşke tatildeyken bunu okusaymışım diye düşünmüştüm.

Ne gevezelik ama…

Magda Szabo’nun Türkiye’de çok tanındığını sanmıyorum. Kendisi Macar bir hanımefendidir. Yaşam çizgisi 1917 – 2007 yılları arasında yol almıştır. Bu zaman diliminde ülkesinin geçirdiği evrelerin tümünden bir yazar, bir düşünür olarak fazlasıyla nasibini almış, uzun bir dönem bu sebeplerden öğretmenlik yaparak geçimini sağlamış ve eserlerini yasaklı olmaktan ötürü yayınlatamamıştır. Tipik olarak ülkesi pek kıymetini bilememişse de, Magda Szabo bir çok ödül kazanmıştır. Kendisi aynı zamanda çok da iyi bir şairdir. Eşi, beyefendi, Tibor Szobotka da yazar ve çevirmendir.

‘Kapı’ bir roman mıdır, yoksa özyaşam anlatısı mıdır, bilemedim. Otobiyografik özellikler taşıması nedeniyle daha çok bir özyaşam anlatısı olarak kabul edilebilir sanırım. ‘Emerenc’ de, bu anlatının protagonisti, yani baş kahramanıdır. Kitapta anlatıcı ile Emerenc arasındaki tuhaf, az rastlanır, hem sıcak hem soğuk bir bağlılık hikayesini anlatılır. Emerenc’in sıra dışı kişiliği ile şekillenir aralarındaki bağ. Emerenc, hepimizin hayali, evimizi, malımız, kendimizi gözümüz arkada kalmaksızın emanet edebileceğimiz bir kişidir. Evimiz onun evidir, biz onunuzdur. Önümüze getirdiğini yemeli, onun koyduğu kuralları çiğnememeliyizdir. Canı ister, günlerce yok olur ortalıktan. Sonra hiç beklemediğimiz bir anda, biz yokken gelir, evi toplar, temizler, ocağı yakar ve sıcak bir tencere çorbayı koyar ocağa. Ardından çeker gider. Düşünüyorum da, geçen yıl Kasım’da otuz altı yıllık hayatımın en kötü hastalığını geçirirken, benim ardımdan minicik Defidek ateşten gözünü açamazken, annem bizden bin küsur km. uzaktayken keşke yanımızda bir Emerenc olsaydı. Bize baksa, o uzak sefkatini hissettirseydi.

Emerenc, hoyrat bir anne gibidir. Otoritesini korumak için  çocuğuyla yüz göz olmaktan korkar adeta. Ne kendini açar, ne de karşısındakini merak eder. Merak eder de, belli etmez. Bir gün o ansızın yok oluşlarından biri daha uzun sürer. Anlatıcı o zaman Emerenc’in evini ve o evde bir ‘kapı’sı olduğunu öğrenir. Ardında kocaman bir gizin olduğu bir kapıdır o.

Bilmiyorum, uzun zaman oldu okuyalı, en az dört, belki beş yıl önceydi. Bazı yerleri kafadan atmış, bazı yerleri arada geçirdiğim gebelik nedeni ile unutmuş olabilirim. Her ne hal ise, sıkı bir roman kahramanıdır Emerenc. Magda Szabo’ya şükran duymayı hissettirecek, diğer eserlerini okumayı istetecek kadar güçlü bir karakterdir.

Bu yazıyı yazmak için araştırma yaparken tesadüfen Macar – Alman ortak yapımı, Kapı’nın filminin yapıldığını, Emerenc’i de Helen Mirren’ın oynadığını öğrendim. Helen Mirren’ın, iri kemikli, cevval yapılı Emrenc için biraz zarif kaçmış olabileceğini düşündüysem de aktristin oyunculuğu ile Emerenc karakterini fazlasıyla canlandırmış olduğundan eminim. Malum, kendisi, hayallerimde, benim bir türlü yazamadığım, yazıp da bitiremediğim romanımın baş kahramanını canlandıracak ve bu rolle Oscar alacaktır. Hayal işte…

Keyifli okumalar dilerim.

(Helen Mirren foto: guardian.co.uk)

Bu bloga eklenen en son yazılardan haberdar olmak ister misiniz? Lütfen posta adresinizi bırakın.

Diğer 682 aboneye katılın

BEN DE BURADAKİ KİTAPLARI OKUMALIYIM DİYORSANIZ…


idefix Satış Ortağı

Ne aramıştınız?

Ocak 2023
P S Ç P C C P
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031  
« Haz    

günceller

actifry Alzheimer Hastalığı Antakya barcelona barış bıçakçı benjamin parzybok Berlin bira Birecik blog bulgur pilavı cenevre cevizli ekmek diyet domates domatesli ekmek domingo kitap e-ekmek atölyesi ekmek ekmek makinası günün menüsü havaalanı hayaller imza: karın Islak Köpek Kokusu Kadıköy kadınlar kek kitap eleştirisi kitaplar kitap tanıtımı kitap yorumu koltuk kopenhag kurabiye kızlar lazanya lezzetli öyküler makarna Mathias Enard mayalı hamur mutfak New York Norveç okuma listesi okur notu paris patates peynirli ekmek pilav rejim roka salatası rüya Selimiye sevdiklerim seyahat Siri Hustvedt su süt tavuk Tirza unutmak uçak walter benjamin yaşlılık yekta kopan yumurta YİTİK ÜLKE çocuk çocuklar örgü öykü İmza: Kızın İstanbul şarap

Son Beş Yazı

  • LVIV – UMOS 6
  • KOPENHAG – UMOS 5
  • SÖĞÜT / SELİMİYE – UMOS 4
  • PAMPOROVO – UMOS 3
  • Perde Arası

Ne hakkında yazmışım

  • Alıntı
  • Bilimsel sekmeler
  • Bir Film Hakkında
  • Bir Kitap Hakkında
  • Bir Kişi Hakkında
  • Bugün Ne Pişirsem
  • Dialoglar
  • Ekmek
  • Neresi
  • SAĞLIKLI BESLENME, SAĞLIKLI YAŞAM
  • Sağlıklı ve Lezzetli
  • UMOS
  • UYGUNSUZ ÖYKÜLER
  • YAŞ ALMA
  • Yemek Tarifi
    • Klasik kokteyller
  • ZGZT
  • İşte Öyle Bir Yazı
    • Yazı Egzersizleri

Gelenler gidenler...

  • 834.964 hits

Off ne yazıymış ama… kaçırdıysan hâlâ okuyabilirsin

  • ANGOSTURA BITTERS
  • INCENDIES
  • BİR DOKTORUN MESLEĞİNİ BIRAKIŞININ SEBEPLERİ
  • KIZARTMADAN, AZ YAĞLI KADINBUDU KÖFTE
  • MİDYELİ VE KARİDESLİ MAKARNA
  • ETLİ EKMEK
  • LA SAGRADA FAMILIA
  • BERGAMUTLU PİLAV VE KUZU FIRIN
  • İKLİMLER / André MAUROIS
  • DENİZADAMI / Carl-Johan VALLGREN

Blogroll

  • Atalet
  • Ayşe'nin Kitap Kulübü
  • Banu'nun Dünyası
  • Bir Tek Aşk
  • KakaraKikiri
  • Lale'nin Bahçesi
  • Leylak Dalı
  • Mindmills
  • Qunegond'un Penceresinden

Gevezelikler

Hata: Twitter yanıt vermedi.Lütfen birkaç dakika bekleyip bu sayfayı tazeleyin.

Geçmiş Zaman Olur Ki…

Her hakkı saklıdır…

Bu blogda yayınlanan her tür yazının, blog yazarı tarafından başka bir kaynak gösterilmedikçe, her hakkı saklıdır. İzinsiz olarak kısmen alınmamalı ve çoğaltılmamalıdır. Aksi takdirde gerekli işlem yapılacaktır...

WordPress.com'da ücretsiz bir web sitesi ya da blog oluşturun.

  • Takip Et Takip Ediliyor
    • Mor Fil’in Seyir Defteri
    • Diğer 618 takipçiye katılın
    • WordPress.com hesabınız var mı? Şimdi oturum açın.
    • Mor Fil’in Seyir Defteri
    • Özelleştir
    • Takip Et Takip Ediliyor
    • Kaydolun
    • Giriş
    • Bu içeriği rapor et
    • Siteyi Okuyucuda görüntüle
    • Abonelikleri Yönet
    • Bu şeridi gizle
 

Yorumlar Yükleniyor...